زردچوبه داروی زرد طلایی

زردچوبه ، این ادویه جادویی طلایی با طعم خارق العاده قرن هاست به عنوان غذا و دارو مورد استفاده قرار می گیرد. به لطف کورکومین ، یک نوع ماده درمانی که از رنگ پر جنب و جوش خود تأمین می کند ، در جوامع بهداشتی و تغذیه ای دوباره ظاهر شده است. کورکومین دارای خاصیت ضد التهابی قابل توجهی است رقیب سرسخت داروی ایبوپروفن است که خاصیت ضد التهابی دارد. بر خلاف داروهای بدون نسخه ، زردچوبه هیچ اثر سمی روی بدن ندارد. مزایای آنتی اکسیدانی قدرتمند Curcumin نشان داده شده است که از سلولهای سالم ، بخصوص آنهایی که در روده بزرگ وجود دارد ، از عوامل ایجاد کننده سرطان محافظت می کند. این ماده قبل ازاینکه سلولهای سرطانی شانس آلوده کردن ناحیه های دیگربدن را داشته باشند، به بدن در از بین بردن سلولهای سرطانی جهش یافته کمک می کند. زردچوبه همچنین به کاهش کلسترول و جلوگیری از بیماری های قلبی کمک شایانی می کند. همه اینها یک طرف، این طلای زرد با طعم خوش خود غذاهای ما را رنگی و خوشمزه می کند!

نام گیاه شناسی زردچوبه Curcuma longa است. این گیاه به سختی به سه پا(ساقه) می رسد و گل و ریزوم یا ساقه ای مانند ریشه در زمین وجود دارد ، تولید می کند. ریزوم ظاهری شبیه به زنجبیل دارد. این ساقه مانند ریشه است که ادویه زردچوبه زرد از آن تولید می شود. اگرچه اکنون می توان در مناطق استوایی هم زردچوبه یافت ولی هند از زمان های بسیار قدیم بزرگترین تولید کننده زردچوبه بوده است.

در سالهای اخیر زردچوبه به دلیل خاصیت درمانی طبیعی خود مورد توجه بسیاری قرار گرفته است ، اما در واقع بیش از 4500 سال است که از نظر دارویی مورد استفاده قرار می گیرد. باستان شناسان از تجزیه و تحلیل گلدان های کشف شده در نزدیکی دهلی نو و همچنین از باقیمانده های زردچوبه ، زنجبیل و سیر کشف شده در آن گلدان ها به این نتیجه رسیدند که قدمت آن به 2500 سال قبل از میلاد باز می گردد. حدود 500 سال قبل از میلاد مسیح بود که زردچوبه به عنوان بخش مهمی از داروهای آیورودا ظاهر شد. آیورودا یک روش درمانی قدیمی هندی است که امروزه نیز مورد استفاده قرار می گیرد. گفته می شود که Ayurveda به معنای "علم زندگی" است ، آیور به معنی "زندگی" و ودا به معنای "علم یا دانش" است. گفته می شود که استنشاق دود ناشی از سوختن زردچوبه باعث کاهش احساس خفگی در ریه می شود ، آب زردچوبه به بهبود زخم ها و کبودی ها کمک می کند و از روش خمیر زردچوبه نیز برای درمان آنها استفاده می شود. انواع ناراحتی های پوستی ، از آبله مرغان گرفته تا لکه ها و زونارا می توان با زردچوبه درمان کرد. ادبیات آیورودایی شامل بیش از 100 اصطلاح مختلف برای زردچوبه ، از جمله جیانتی ، به معنای "کسی که بر بیماری ها پیروز می شود" و مادری مانیکا به معنای "زیبا به عنوان مهتاب" استفاده کرده است.

در فرهنگ هند ، اهمیت زردچوبه فراتر از دارو است. آیین هندو زردچوبه را فرخنده و مقدس می داند. یک سنت زیبا در هند وجود دارد که در روز عروسی ، یک رشته زرد رنگ با رنگ خمیر زردچوبه ، توسط داماد آماده می شود و به گردن عروس انداخته می شود. این گردنبند ، معروف به مانتال ساترا ، نشانگر این است که این زن متاهل و قادر به اداره یک خانواده است. این سنت هنوز در جوامع هندو ادامه دارد و با مبادله حلقه های عروسی غربی مقایسه شده است. در بخش هایی از جنوب هند ، قطعه ای از ریزوم زردچوبه به عنوان یک عامل برای محافظت در برابر ارواح شیطانی مورد استفاده قرار می گیرد.

از رنگ طبیعی زرد ، زردچوبه نیز قرن ها برای رنگ آمیزی لباس و نخ استفاده شده است. به عنوان مثال لباس های بودایی که به رنگ زعفران با زردچوبه رنگ شده انداز این گیاه زیبا استفاده شده است. در کرالا ، ایالت جنوب غربی هند ، در جشنواره ای به نام "اونام" به کودکان لباسی می پوشانند که با زردچوبه رنگ شده است. دلیل این امر ناشناخته است ، اگرچه احتمالاً مربوط به ارتباط این رنگ با لرد کریشنا (خدای مورد علاقه هندی ها)است.

بیشتر ما به عنوان ادویه آشپزی با زردچوبه آشنا هستیم. ولی این گیاه پرفایده با راز و رمز های پیچیده در جوامع مختلف استفاده های درمانی و خاصیت های متفاوتی دارد.

قهوه یکی از محبوب ترین نوشیدنی های جهان محسوب می شود که از دانه ی قهوه بو داده که در واقع همان بذر یا تخم گیاه قهوه می باشد، تهیه می شود. گیاه قهوه بومی مناطق نیمه گرمسیری آفریقا و آسیا می باشد اما امروزه آمریکای مرکزی و جنوبی بزرگترین تولید کنندگان قهوه در جهان هستند.

دانه های قهوه بسته به منطقه و شرایطی که در آن رشد می کنند، بر حسب اندازه، شکل، رنگ و طعم متفاوت  هستند. به طور کلی 4 نوع دانه ی قهوه در جهان تولید می شود؛ قهوه عربیکا، قهوه روبوستا، قهوه لیبریکا و قهوه اکسلسا.

ما در این مقاله از سایت کوکا به بررسی انواع قهوه و تفاوت های قهوه عربیکا و روبوستا پرداخته ایم. با ما همراه باشید!

انواع دانه های قهوه
1. قهوه عربیکا (Arabice coffea)
 

شما احتمالا نام قهوه عربیکا را زیاد شنیدیده اید؛ این نوع دانه های قهوه بیش از 60% قهوه تولیدی جهان را تشکیل می دهند.

درخت قهوه عربیکا در مناطق کوهستانی و ارتفاعات که بارندگی زیاد است و همچنین در سایه رشد می کند. درخت ها نسبتا کوچک هستند و ارتفاع آن ها حدود 9 تا 12 متر می باشد، اما گونه های تجاری تا ارتفاع 5 متر رشد می کنند و به همین دلیل برداشت آن ها بسیار راحت و آسان می باشد.

دانه های قهوه عربیکا دارای کیفیت بالایی هستند و به عنوان خوش طعم ترین قهوه جهان شناخته می شوند. دانه ها کوچک بوده و رنگ روشنی دارند، شامل 0.8 تا 1.4 درصد کافئین می باشند، اسیدیته بالاتری از روبوستا دارند اما نسبت به روبوستا شیرین تر هستند.

خاستگاه قهوه عربیکا
درخت عربیکا بومی کوه های یمن، اتیوپی و سودان می باشد اما امروزه بهترین نوع آن در برزیل، جامائیکا، کلمبیا، کاستاریکا، کنیا، آنتیگوا گواتمالا و اتیوپی تولید می شود.

خواص قهوه عربیکا
1- قهوه عربیکا به دلیل مقادیر بالای آنتی اکسیدان هایی که دارد، خطر ابتلا به سرطان را کاهش می دهد.

2- دارای خواص ضد می قوی است و برای سلامت دهان و دندان مفید می باشد.

3- به بهبود عملکرد مغز کمک کرده و خطر ابتلا به آایمر و پارکینسون را کاهش می دهد.

4- قهوه عربیکا به افزایش تولید هورمون اندروفین در بدن کمک کرده و با کاهش استرس و اضطراب به درمان افسردگی کمک می کند.

5- آنتی اکسیدان های موجود در قهوه عربیکا به کاهش رادیکال های آزاد بدن کمک کرده و باعث جوان سازی پوست صورت می شود.

6- کافئین موجود در آن باعث افزایش تولید انسولین در خون شده و دیابت نوع 2 را درمان می کند.

7- کافئین موجود در قهوه عربیکا به افزایش متابولیسم بدن کمک کرده و باعث لاغری و کاهش وزن می شود.

8- مقادیر بالای کافیئن موجود در قهوه عربیکا به درمان ریزش مو ها کمک کرده و باعث تقویت و افزایش رشد آن ها می شود.

9- قهوه عربیکا حاوی مقادیر کافی پتاسیم و کلسیم است که باعث تقویت ناخن ها می شود.

2. قهوه روبوستا (Robusta coffea) یا (Canephora coffea)
 

قهوه روبوستا یکی از دیگر از انواع دانه های قهوه است که 40% قهوه تولیدی جهان را شامل می شود. درخت قهوه روبوستا در آب و هوای گرم که بارندگی کمتر است و در نور به خوبی رشد می کند و نسبت به شرایط محیطی بسیار مقاوم می باشد. ارتفاع این درخت تا 10 متر می رسد.

دانه های قهوه روبوستا کوچک بوده و بافت صافی دارند، کیفیت پایین تری از عربیکا دارند و شامل 1.7 تا 4 درصد کافئین می باشند. (شاید دلیل مقاومت آن ها در شرایط محیطی سخت همین کافئین بالای موجود در آن ها باشد)

قهوه روبوستا اسیدیته پایین تر و مزه ای تلخ تر از عربیکا دارد و بیشتر برای تهیه قهوه فوری و اسپرسو (اسپرسو معمولا از ترکیب قهوه عربیکا و روبوستا تولید می شود) استفاده می شود.

خاستگاه قهوه روبوستا 
درخت روبوستا بومی اتیوپی است و در آفریقای غربی و مرکزی از لیبریا تا تانزانیا و جنوب آنگولا به خوبی رشد می کند. امروزه ویتنام، برزیل، اندونزی، هند و اوگاندا به عنوان بزرگترین تولید کنندگان قهوه روبوستا در جهان شناخته می شوند.

خواص قهوه روبوستا
1- قهوه روبوستا دارای خواص دیورتیک طبیعی است و به دلیل مقادیر بالای آنتی اکسیدان هایی که دارد به درمان تب بالا و آسم کمک می کند.

2- به دلیل مقادیر بالای کافئین که دارد به بهبود متابولیسم بدن کمک کرده و با افزایش چربی سوزی باعث لاغری و کاهش وزن می شود.

3- مقادیر بالای کافئین موجود در قهوه روبوستا به تقویت عملکرد مغز کمک کرده و خطر ابتلا به آایمر و پارکینسون را کاهش می دهد.

3. قهوه لیبریکا (Liberian coffea)
 

قهوه لیبریکا یکی از انواع دانه های قهوه است که امروزه بسیار کمیاب شده ولی در تاریخ قهوه جهان جایگاه مهمی دارد.

در سال 90، زنگ قهوه، بیش از 90% قهوه عربیکا در جهان را از بین برد و این در حالی بود که مردم در اندونزی قهوه لیبریکا را جایگزین عربیکا کرده بودند.

به همین دلیل کشاورزان مجبور شدند، درخت لیبریکا را برای افزایش تولید قهوه در جهان جایگزین درخت عربیکا کنند. متاسفانه تا سال 1995، اکثر درختان لیبریکا در اثر ابتلا به نوعی قارچ از بین رفتند و امروزه تعداد بسیار کمی از آن ها در جهان باقی مانده است.

درخت قهوه لیبریکا تا ارتفاع 20 متر رشد می کند و دانه های قهوه تولید شده از آن بزرگتر از انواع دیگر می باشند. دانه های قهوه لیبریکا شکلی نامتقارن و نامنظم دارند و دارای عطر و طعم دودی می باشند.

خاستگاه قهوه لیبریکا
درخت لیبریکا بومی آفریقایی غربی و مرکزی از لیبریا تا اوگاندا و آنگولا است اما در فیلیپین، سیشل، جزایر آندامان و نیکوبار، پلی نزی فرانسه، آمریکای مرکزی، هند غربی، ونزوئلا، کلمبیا، مای و برزیل هم رشد می کند.

4. قهوه اکسلسا (Exelesa coffea)
 

اگر چه در سال های اخیر اکسلسا به عنوان یک عضو از خانواده لیبریکا طبقه بندی شده است اما برخی معتقدند که  این دو تفاوت هایی با هم دارند؛ اکسلسا تنها 7% از قهوه ی تولیدی جهان را شامل می شود و درخت آن حدود 25 متر ارتفاع دارد.

دانه های قهوه تولید شده از آن مانند دانه های قهوه لیبریکا بزرگ هستند، شکلی نامتقارن و نامنظم دارند و دارای عطر و طعم دودی می باشند.

خاستگاه قهوه اکسلسا 
درخت اکسلسا بومی جنوب شرقی آسیا می باشد.

5. قهوه کوپی لواک (Kopi Luwak coffea)
 

به همه ی انواع دانه های قهوه ی موجود در مدفوع حیوانی به نام گربه زواد گفته می شود که به عنوان گران ترین و کمیاب ترین قهوه دنیا شناخته شده است.

در مناطق زیادی از اندونزی که زیر کشت قهوه قرار دارد، گربه های زواد چه به صورت اهلی و چه وحشی در کشت‌ زارهای بزرگ قهوه می‌ گردند و بهترین میوه‌ های قهوه را برای خوردن انتخاب می‌کنند. سپس مدفوع آن ها جمع آورش شده و پس از شستشو، با حرارت بالا بو داده می‌شوند.

خاستگاه قهوه کوپی لواک
این نوع قهوه در کشور اندونزی به ویژه سوماترا، جاوه و بالی تولید می شود.

برای دم کردن قهوه ابتدا باید دانه های قهوه سبز را برشته یا بو داده کنند. دانه های قهوه بر اساس میزان برشته کردن به انوع مختلف تقسیم بندی می شوند :

1. قهوه لایت رست 
این نوع قهوه بسیار خوش طعم و خوش عطر بوده و اسیدیته بیشتری دارد و از آنجایی که کمتر برشته می شود، دارای رنگ روشن تری و عطر قوی تری نسبت به انواع دیگر می باشد.

از انواع قهوه های لایت رست می توان به سینامون، آمریکن، هالف سیتی و نیو انگلند اشاره کرد.

2. قهوه مدیوم رست 
قهوه مدیوم رست اسیدیته کمتری از لایت رست دارد و از آنجایی که بیشتر برشته می شود به رنگ قهوه ای دیده می شود، نسبت به لایت رست شیرین تر بوده و سطح آن خشک تر می باشد.

این نوع قهوه، محبوب ترین رست قهوه در جهان محسوب می شود و قهوه ترک معروف ترین این نوع رست می باشد.

3. قهوه دارک رست 
قهوه دارک رست اسیدیته کمتری از انواع دیگر دارند و به دلیل اینکه زیاد برشته می شود، به رنگ قهوه ای تیره دیده می شود. دارای سطح روغنی هستند و عطر و طعم آن تند و دودی می باشد.

قهوه فرانسوی، وینی، ایتالیایی و اسپرسو از انواع معروف قهوه دارک رست محسوب می شوند.

تفاوت های قهوه عربیکا و روبوستا

1- قهوه روبوستا کافیئن بیشتری از عربیکا دارد، قهوه عربیکا 0.8 تا 1.4 و روبوستا 1.7 تا 4 درصد کافیئن دارند.

2- قهوه عربیکا چربی و قند بیشتری از روبوستا دارد، قهوه عربیکا 60 درصد چربی دارد و غلظت قند موجود در آن تقریبا دو برابر روبوستا می باشد.

3- قهوه عربیکا کیفیت و قیمت بالاتری از روبوستا دارد.

4- درخت روبوستا در شرایط آب و هوایی گرم و خشک رشد می کند و به نور نیاز دارد اما درخت عربیکا در شرایط آب و هوایی کوهستانی و مرطوب و بیشتر در سایه رشد می کند.

5- درخت عربیکا بین 2.5 تا 4.5 متر ارتفاع دارد، در حالیکه ارتفاع درخت روبوستا به 10 متر می رسد.

6- دانه های روبوستا کوچک و دایره ای شکل هستند در حالی که عربیکا بزرگتر و بیشتر بیضی می باشند.

7- حدود 60 درصد از قهوه تولیدی جهان از نوع عربیکا و 40 درصد آن روبوستاست. برزیل بیشترین میزان قهوه عربیکا و ویتنام بیشترین روبوستا را تولید می کنند.

8- همه ی انواع قهوه های فوری از نوع روبوستا تهیه می شوند.